برای استفاده اقتصادی از انواع این کابل‌ها، انتخاب مناسب سطح مقطع از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. گفتنی است که برای انتخاب مناسب سطح مقطع محاسبات دقیقی نیز لازم است.
به طور کلی ملاک‌های انتخاب کابل را می‌توان به موارد زیر تقسیم بندی کرد:
- ولتاژ نامی
- افت ولتاژ
- تحمل اتصال کوتاه با کابل
- سطح مقطع با توجه به جریان کابل
ولتاژ نامی
این ولتاژ باید متناسب با سیستمی باشد که کابل در آن استفاده می‌شود. با عنایت به استاندارد کابلهای استفاده شده در شبکه، این ولتاژ باید مطابق جدول استاندارد تعیین شود.
عوامل مهم مؤثر در ظرفیت نامی را می‌توان به موارد زیر تقسیم کرد:
دما: یکی از عوامل تاثیر گذار در ظرفیت نامی جریان کابل، دما است که مشتمل بر دمای محیط، دمای محل نصب و دمای مجاز عایق کابل می‌باشد.
طرح کابل: علاوه بر مورد بالا، نوع طراحی کابل و لایه‌های مختلف آن نیز در تعیین نمودن جریان دارای اهمیت هستند. این لایه‌ها روش انتقال حرارت از هادی به سطح بیرونی کابل استفاده شده را تعیین می‌کنند.
شرایط نصب: شرایط مختلف نصب مانند نصب هوایی، نصب به شکل دفن شده در زمین، نصب در مجرا و… از عوامل مهم مؤثر بر جریان کابل‌ها هستند.
اثر کابلهای کناری: در صورت قرار گرفتن کابل‌ها یا لوله‌ها در کنار یکدیگر باید ضریب مناسب را برای کاهش جریان مجاز در نظر گرفت.
انتخاب کابلهای توزیع در پست‌های فشار قوی
یکی از مهم‌ترین ابزار در حوزه برق هدایت انرژی به وسیله سیم و کابل است. کاربرد کابل‌ها خیلی پر اهمیت است که باید اصول مقدماتی در انتخاب، نصب و شرایط نگهداری آن‌ها را رعایت نمود تا موجب وارد آمدن خسارت نشود. کابلهای استفاده شده در پست‌های فشار قوی از نظر کاربرد و ولتاژ به سه گروه تقسیم می‌شوند که در اینجا به بررسی آن‌ها می‌پردازیم:
- کابلهای فشار متوسط
- کابلهای فشار ضعیف
- کابلهای سیستم‌های حفاظتی
کابلهای فشارقوی با هادی آلومینیوم یا مس ولتاژی بالاتر از 35 کیلوولت تهیه می‌شوند. عایق XLPE استفاده شده در این نوع کابل‌ها، باید ساختمان کریستالی یکنواختی داشته و خالی از هر نوع ناخالصی باشد.
عایق نام برده شده به لحاظ فیزیکی و شیمیایی متمایل به تشکیل زنجیره با مولکول‌های آب است. اگر بخار آب در آن وجود داشته باشد باعث پایین آمدن مقدار مقاومت الکتریکی آن می‌شود.
هادی‌های آلومینیومی در خط‌های هوایی فشار بالا
با دقت به مزیت‌ها و معایب شبکه‌های زمینی و هوایی و برای استفاده از سیستمی که تا حد زیادی مزایای هر دو شبکه را داشته باشد، هادی روکش دار به عنوان نسل نو در خطوط هوایی فشار بالا معرفی می‌شود.
کابلهای مربوط به کنترل و حفاظت
این نوع کابل‌ها برای انتقال جریان‌های عبوری از خط در نقاط مختلف پست و سیگنال‌های دیجیتال مثل باز و بسته کردن به کار می‌روند. کابلهای حفاظتی به طور معمول با ولتاژ و جریان کم و در نتیجه با قدرت کم مواجه هستند.
کابل :NYY-J کابلی با هادی مس و غلاف PVC است و برای انتقال سیگنال از جمله ترانسفورماتورهای جریان و ولتاژ مورد استفاده قرار می‌گیرد. کاربرد این نوع کابل در محل‌هایی است که هیچ حفاظت ویژه‌ای لازم نباشد و صدمه ای به کابل وارد نشود.
کابل:NTRGY – J این نوع کابل دارای هادی مسی، عایق ترموپلاستیک، پوشش فولادی گالوانیزه با مقطع گرد و نوار محافظ است. این مدل کابل برای کنترل و انتقال سیگنال مانند ترانسفورماتور جریان و ولتاژ، مورد استفاده قرار می‌گیرد. کاربرد این مدل کابل در محل‌هایی است که حفاظت بالایی در برابر آسیب‌های مکانیکی دارد. این مدل کابل ولتاژهای گذرای کوچکی را می‌تواند تحمل نماید و همان طور که گفته شد این نوع کابل زره ای از نوع فولاد گالوانیزه شده دارد.
کابل:NYCY کابلی با عایق ترمو پلاستیک و هادی مسی و غلاف PVC است. این مدل کابل جهت کنترل و انتقال سیگنال ترانسفورماتور جریان و ولتاژ مورد استفاده قرار می‌گیرد. کاربرد این مدل کابل در مصارفی است که ولتاژهای گذرای اضافی احتمال دارد به آن‌ها صدمه وارد کند. برای مثال در خط‌های هوایی که تجهیزات الکترونیکی را به هم وصل می‌کنند، بکار می‌رود.
عمق دفن کابل
برای به حداقل رساندن آسیب وارد شده عمق دفن کابل را افزایش می‌دهند. در واقع هر چقدر ولتاژ کابل بیشتر باشد عمق دفن آن نیز بیشتر می‌شود. لازم به ذکر است که با افزایش عمق، دما زیاد شده و مقدار رطوبت آن بیشتر می‌شود؛ به این شکل با افزایش دما، ظرفیت جریان کابل کم شده ولی با افزایش رطوبت این میزان بیشتر می‌شود.
شرایط کابلهای هوایی
زمانی که تعدادی از کابلهای قدرت در هوا نصب می‌شوند، حتماً باید فضای مناسبی برای انتقال دما وجود داشته باشد؛ برای عدم کاهش جریان در این حالت باید موارد زیر در نظر گرفته شود:
- فاصله کلی بین مدارها از چهار برابر قطر خارجی کابل‌ها نباید کمتر باشد.
- فاصله افقی بین دو مدار نباید از دو برابر میزان قطر خارجی کابل‌ها کمتر باشد.
در صورتی که تعداد مدارها از 3 عدد بیشتر شود باید همه‌ی آن‌ها به‌شکل افقی نصب شوند
